Τα καρπούζια του Κάμπου Καλλονής και τα θρυλικά ταξίδια με τα φορτηγά της δεκαετίας του ’60

teomizikas
16 Ιουλ
διαβάστηκε 3 λεπτά

Γράφει ο Περικλής Καρέκος

Τα αγροτικά προϊόντα του κάμπου Καλλονής με τη μεγαλύτερη παραγωγή ήταν οι πατάτες και τα καρπούζια. Οι πατάτες έδιναν παραγωγή δύο φορές τον χρόνο, το καλοκαίρι και τον χειμώνα. Τα καρπούζια, και σε μικρότερο βαθμό τα πεπόνια, το καλοκαίρι. Η διάθεσή τους, εκτός του λεκανοπεδίου Καλλονής, γινόταν σε όλο το νησί μέσω των εμπόρων αγροτικών προϊόντων.

Ένας από αυτούς ήταν και ο πατέρας μου. Τα ταξίδια για τη διάθεση των προϊόντων αυτών γίνονταν με φορτηγά Δημόσιας Χρήσης (Δ.Χ.). Ένας μόνο έμπορος θυμάμαι, είχε δικό του φορτηγό Ιδιωτικής Χρήσης (Ι.Χ.) — ο Αλέκος Κέλμαλης στην Καλλονή και ο Αμπαράς στα Αριανά.

Φορτηγά Δ.Χ. στην Καλλονή τότε (δεκαετίες ’50-’60) είχαν:

ο Γιάννης Καραθεοδώρου
ο Τάκης Καραθεοδώρου
ο Νάκης Γαληνός
ο Τσαμουράς
ο Παράσχος Νικολάρας
και ο Στρατής Ανταρτέλλης από τα Δάφια.

Η διαδικασία φόρτωσης

Εδώ θα πούμε για τα καρπούζια. Οι παραγωγοί καρπουζιών τρυγούσαν το μποστάνι και τα συγκέντρωναν σε μια άκρη του χωραφιού, κατά προτίμηση κοντά στον δρόμο, για να υπάρχει εύκολη πρόσβαση για το φορτηγό.

Αφού συμφωνούσε ο παραγωγός με τον έμπορο την τιμή αγοράς, στη συνέχεια το φορτηγό πήγαινε άδειο να ζυγιστεί στην γεφυροπλάστιγγα (καμιά φορά μαζί με τον παραγωγό, αν ήταν δύσπιστος). Έπειτα επέστρεφε στο χωράφι και άρχιζε η φόρτωση.

Η φόρτωση ήταν μια επίπονη και κουραστική διαδικασία. Απαιτούνταν τουλάχιστον τέσσερα άτομα όταν το φορτηγό ήταν κοντά στον σωρό:

Ένας να δίνει το καρπούζι από την κουβάρα.
Ένας να το πετάει στον τρίτο πάνω στην κάσα.
Ο τρίτος να το δίνει στον τέταρτο, που το τακτοποιούσε μέσα στην κάσα.

Οι ποικιλίες καρπουζιών

Αρχικά, τα καρπούζια που καλλιεργούνταν στον κάμπο ήταν μια ντόπια ποικιλία, τα "πρασινάκια", που ήταν στρογγυλά και είχαν βάρος μέχρι 4-5 κιλά. Ήταν εύκολα στη φόρτωση.

Αργότερα, καλλιεργούνταν μια άλλη ποικιλία, τα "αμερικάνικα". Ήταν μακρουλά και με μεγαλύτερο βάρος. Χρειαζόταν μαεστρία στο πώς να το πετάξεις και πώς θα το δεχτεί ο άλλος χωρίς να υπάρξουν τραυματισμοί, ειδικά στα μακρουλά.

Το διάλειμμα και το ταξίδι

Όταν κάναμε διάλειμμα, παίρναμε ένα καρπούζι από τον σωρό, το ανοίγαμε με μια κίνηση καράτε, τρώγαμε μόνο την καρδιά του μαζί με φέτα και ψωμί, και αφού ξεκουραζόμασταν, συνεχίζαμε.

Όταν τελειώναμε, το φορτηγό πήγαινε πάλι στην γεφυροπλάστιγγα, ζυγιζόταν και ήμασταν έτοιμοι για το αυριανό ταξίδι. Το ταξίδι διαρκούσε όλη την ημέρα. Φεύγαμε νωρίς το πρωί, 4-5 η ώρα, και γυρίζαμε αργά το απόγευμα, εναλλάξ εγώ και ο αδελφός μου.

Παρόλη την κούραση, ήταν μια συναρπαστική εμπειρία για εμάς τους μικρούς. Είχα επισκεφθεί όλα τα χωριά του νησιού, ενώ οι συμμαθητές μου το πολύ να είχαν πάει μέχρι τη Μυτιλήνη.

Για να φτάσουμε από την Καλλονή στη Μυτιλήνη θέλαμε 1 ώρα. Για να πάμε στο Σίγρι, 3,5 ώρες.

Μια ιδιαίτερη διαδρομή

Θυμάμαι μια φορά, φορτώσαμε το φορτηγό του Κουτσουραδή (νομίζω από τη Φίλια ή την Ανεμώτια) με τα μακρουλά καρπούζια απόβραδο. Χαράματα, φορτώσαμε μια νέα ποικιλία, τους "αλατζάδες", που έσπαγαν με το παραμικρό και ήθελαν μεγάλη προσοχή.

Φτάσαμε στη Μυτιλήνη περίπου στις 6 το πρωί. Μέχρι να ανοίξει η αγορά, φάγαμε πατσά στο πατσατζίδικο. Όταν άνοιξαν τα μαγαζιά, οι Μυτιληνιοί μανάβηδες φάνηκαν απρόθυμοι να αγοράσουν. Τότε εμφανίστηκε ένας μανάβης από τα Λουτρά, που αγόρασε όλο το φορτίο.

Πήγαμε στα Λουτρά, ξεφορτώσαμε και νωρίς-νωρίς γυρίσαμε στο χωριό. Ήταν από τα εύκολα ταξίδια. Συνήθως, εκτός από καρπούζια, στο πίσω μέρος του φορτηγού είχαμε και πατάτες.